De Amerikaan Jon Gabriel (50) verloor ruim honderd kilo aan lichaamsgewicht in tweeëneenhalf jaar. Zonder dieet en zonder operatie. Een broodjeaapverhaal zou je bijna denken, maar zijn eenvoudige en effectieve methode heeft inmiddels velen letterlijk verlicht. Hiervoor ontving hij zelfs de prestigieuze ‘Lifting Up the World with a Oneness-Heart Award’, die al eerder is uitgereikt aan mensen als Nelson Mandela, Moeder Teresa, Sting en Richard Gere. Maar wie is Jon Gabriel? Onlangs was hij voor het eerst in Nederland en LEF wilde meer van hem weten.

We ontmoeten elkaar de dag na zijn lezing voor een ontbijt bij het Amsterdamse yoga & rawfood-centrum Unlimited Health. Ik had hem alleen nog maar van een afstand op een podium kunnen bekijken, maar nu zit hij voor me en kijk ik recht in een vriendelijk, open gezicht, blakend van gezondheid. Zonder enig spoortje van vermoeidheid en - opvallender nog - zonder enig spoor van zijn ruim honderd verloren kilo’s. Onder het genot van ons ‘rauwe’ ontbijt (granola van pitten en zaden met kokosyoghurt en mango) vertelt hij over zijn vroegere gewichtsprobleem en waarom hij niet in diëten gelooft.

Gelooft u in geen enkel dieet?
‘Nee, niet om af te vallen. Als diëten zouden werken, zouden er geen duizenden zijn en ook niet ieder jaar weer honderden bijkomen. Elk afvaldieet is een illusie en probeert je te laten geloven dat het vanaf nu echt anders zal worden, als je je maar aan bepaalde regels houdt. Ze zijn gebaseerd op de veronderstelling dat je jezelf kunt dwingen om af te vallen. Jarenlang had ik alle mogelijke diëten geprobeerd, met als enige resultaat dat ik er nog dikker door was geworden. Het verliep altijd hetzelfde: in het begin verloor ik altijd snel gewicht, maar na een tijdje ging het al langzamer en uiteindelijk stopte het afvallen helemaal. Uit pure frustratie kwamen er dan altijd de vreetbuien en zaten alle met moeite verloren kilo’s er binnen no-time weer aan. Tijdens een lange autorit, nu zo’n veertien jaar geleden, kreeg ik een helder inzicht. Ik was toen op mijn zwaarst en woog honderdzesentachtig kilo. Ineens besefte ik dat mijn lichaam dik wílde zijn en zolang het dik wilde zijn, was alle moeite die ik nam om gewicht te verliezen zinloos.’

En wat deed u vervolgens met dat inzicht?
‘Pas toen ik naar New York verhuisde voor mijn werk ben ik langzaam aan steeds dikker geworden. Ik wilde niets liever dan gaan onderzoeken hoe dat nu kon, maar ik had een stressvol bestaan als beursmakelaar en nauwelijks tijd. Een maand later had ik in één van de gecrashte vliegtuigen van 9/11 moeten zitten, ware het niet dat ik deze vlucht , door samenloop van diverse omstandigheden, miste. Ik realiseerde me dat het bijna mijn lot was geweest om als een ongelukkig persoon in een lichaam van ruim honderdtachtig kilo te sterven en dat ik bij de gratie Gods een tweede kans had gekregen. Door de plotselinge terugslag van de beurs bleek mijn gehele bedrijf niet lang daarna failliet te zijn. Vanaf dat moment voelde ik dat ik niets anders kon doen dan mijn hart te gaan volgen. In het volste vertrouwen dat ik hierdoor geleid werd, kocht ik twee enkele tickets naar Australië en ben samen met mijn vrouw vertrokken met als doel het vinden van de antwoorden op mijn vraag.’

Hoe heeft u het antwoord uiteindelijk gevonden?
‘Naast mijn studie economie, studeerde ik daarnaast biochemie. Mijn biochemische kennis kon ik destijds goed gebruiken voor mijn zoektocht naar de antwoorden op mijn vraag. Een lange periode heb ik besteed om alles te kunnen leren wat ik maar kon vinden op dit vlak, maar ook op het gebied van neurobiologie, voedingsleer en psychologie bestudeerde ik vele onderzoeken. Daarnaast onderzocht ik diverse bewustzijnstechnieken zoals meditatie, hypnose, NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren, red.), maar ook kwantumfysica. Ik wilde niets aan het toeval overlaten. Maar bovenal begon ik mijn eigen lichaam te bestuderen en het niet langer meer te forceren om het ook maar iets tegen zijn zin in te laten doen. Mijn lichaam werd mijn leermeester en ik werd zijn student.’

En wat heeft u daarvan geleerd?
‘Mijn belangrijkste conclusie was dat ons lichaam niet tégen, maar juist altijd vóór ons wil werken. En dat het daarnaast alle troeven in handen heeft en bepaalt hoeveel we willen eten en wat we verbranden of juist opslaan. Het heeft controle over lichaamsfuncties zoals ademen, het kloppen van ons hart, onze spijsvertering en overlevingsfuncties in een piepklein gebied aan de basis van onze hersenen, ook wel ons dierlijke brein genoemd. Ons lichaam functioneert ook onlosmakelijk van onze mind. Zowel bewust als onbewust. Ik kwam er achter dat ik - ondanks mijn overgewicht - zwaar ondervoed was. Het meeste wat ik vroeger at was eigenlijk geen echt eten, maar vooral veel bewerkt fabrieksvoedsel vol suiker en smaakstoffen, waar nauwelijks enige voedingswaarde in zat. En omdat mijn lichaam onvoldoende voedingsstoffen binnenkreeg bleef het altijd maar zeuren om meer. Vergelijk het met een baby die naar melk hunkert, maar frisdrank krijgt en daarom blijft huilen. En wanneer je lichaam energie nodig heeft en je geeft het te weinig voedingsstoffen, zal het energie uit je spieren verbranden en niet uit je vetreserves.

Ik begreep nu eindelijk waarom ik voortdurend honger had, me vaak lamlendig voelde en vooral waarom ik op de lange termijn alleen maar dikker werd. Het is echt geen simpele kwestie van ‘calorieën erin en calorieën eruit’. Er zijn verschillende biochemische redenen waarom je lichaam voortdurend in een staat van uithongering verkeert. De belangrijkste is wanneer je ‘VET-knop’ aanstaat. VET staat in mijn methode voor ‘voedselschaarste en temperatuur’ zoals ik dat noem. Je lichaam denkt dat het vet moet opslaan omdat er een tekort aan voeding is of wanneer het te koud is. Het is een onderdeel van onze genetische aanleg die onveranderd is. Bij onze voorouders was het een noodzaak dat deze ‘VET-knop’ aanstond. Zij leefden in tijden van voedselschaarste en extreme kou, maar voor ons hier in het Westen geldt dat al lang niet meer. Extra vet gaat ons niet meer beschermen. Integendeel! Toch staat die ‘VET-knop’ bij veel mensen aan. De stress van het dagelijkse moderne leven produceert bepaalde chemische signalen in onze hersenen en hormonen, gelijk aan die welke worden geproduceerd wanneer we dreigen te verhongeren of te bevriezen. Het overlevingsmechanisme krijgt de boodschap dat er gevaar is en reageert. Door de stress in mijn bestaan stond mijn overlevingsprogramma vol aan. Het betekende ook dat ik geen zin had om te bewegen, want mijn lichaam wilde natuurlijk zo min mogelijk vet verbranden. En door mijn vele lijnpogingen, raakte mijn lichaam alleen meer in de war. Zo ontstaat het jo-jo-effect en word je alleen maar dikker. Eén van de dingen waar ik voor pleit, is dat er een officieel excuus komt van de medische wereld omdat ze voortdurend zeggen dat dat dikke mensen geen zelfdiscipline hebben.’

Maar hoe zit het dan bij mensen die door stress juist afvallen?
‘Allereerst wil ik benadrukken dat een beetje stress helemaal niet erg is en zelfs gezond. We hebben het nodig om vooruit te komen in het leven, maar te veel stress is in alle opzichten een killer. Het zorgt voor een voortdurende druk waardoor allerlei chemische processen in ons lichaam ontregeld raken Bij dikke mensen betekent het dat de VET-knop aan staat, maar bij mensen die afvallen door stress staat deze uit. Want naast de twee grote bedreigingen verhongeren en bevriezen leefden onze voorouders met nog een derde grote bedreiging, namelijk om opgegeten te worden.

Hiervoor was het dus noodzakelijk om niet te dik te worden zodat je gemakkelijk kon wegrennen. Dit ingenieuze systeem van ons lichaam heeft ons op die manier altijd laten overleven en functioneert nog onveranderd. We hebben het alleen niet meer nodig. Het is natuurlijk niet echt een knop, maar een overlevingsmechanisme dat we voor ons kunnen gebruiken als we maar snappen hoe het werkt. Mijn methode is daarom ook geschikt voor mensen die juist graag dikker willen worden. Het belangrijkste is dat je lichaam zich in eerste instantie veilig voelt. Dan volgt de rest vanzelf.’

Dat klinkt wel erg gemakkelijk...
‘Ik zeg je: het ís gemakkelijk! Als je maar weet hoe het werkt. Dan hoef je niet meer tegen je lichaam te vechten en gaat alles zoals het zou moeten gaan. Het grote probleem is dat wij allemaal de overtuiging hebben dat afvallen ingewikkeld en zwaar is en dat je er een enorme wilskracht voor moet hebben. Dit soort overtuigingen zijn niet onschuldig en hebben een ongelofelijke impact op ons. Met mijn methode leer ik je onder andere hoe je deze overtuigingen kunt ombuigen. De meeste mensen zijn, net zoals ik dat was, niet alleen fysiek uitgehongerd, maar ook emotioneel, mentaal en spiritueel. Eten zorgt dan voor een vals soort gevoel van opvulling, verbondenheid of veiligheid. Door het regelmatig doen van verschillende visualisatie-oefeningen en meditaties, in combinatie met het toevoegen van echte voeding en meer beweging, zal je lichaam zich weer veiliger gaan voelen en een gezond gewicht willen hebben, dat bij jou past. Je hoeft alleen maar naar je hart en je lichaam te luisteren. Dan kost het je allemaal geen moeite meer.’

Maar hoe doe je dat wanneer je hele wezen alleen maar schreeuwt om cola en gevulde koeken?
‘Ik luister nu net zo naar mijn lichaam als toen ik honderd kilo meer woog. Toen vroeg het om junkfood en luiheid, nu vraagt het om gezonde voeding en beweging. De visualisaties en meditaties helpen je om op een dieper niveau te transformeren. Hiermee ‘reset’ je jezelf als het ware op alle niveaus. Mediteren vind ik het állerbelangijkst. Het is de eerste stap naar gezondheid en maakt het uiteindelijke verschil. Mijn methode is een levensstijl en een subtiel proces dat zijn vruchten afwerpt als je maar geduld hebt. Je moet jezelf niet willen forceren, want het is zeker geen quick-fix en het gaat verder dan alleen maar op je juiste gewicht komen. Het belangrijkste is dat je het gevecht met je lichaam opgeeft. Ik adviseer daarom om jezelf niets te ontzeggen, maar wel om steeds vaker gezonde en ‘levende’ voeding toe te gaan voegen. Het gaat hierbij vooral om voedsel, waarin nog levenskracht zit, zoals in verse groenten, fruit en kiemen. Maar ook proteïnen gezonde vetten, noten, zaden en superfoods zijn onmisbaar. Omdat je lichaam op die manier steeds meer voedingsstoffen binnenkrijgt, zal het minder hunkeren naar ongezonde zaken en steeds meer behoefte krijgen aan echte voeding.’

Superfoods waren hier onlangs in opspraak. Ze zijn ook peperduur. Zijn deze nu echt zo onmisbaar?
‘Onder superfoods wordt letterlijk krachtvoeding verstaan. Het zijn geconcentreerde voedingsmiddelen zoals bijvoorbeeld honing, aloë vera, tarwegras, goji berries en algen. Ze bevatten een hoge dosis vitaminen, mineralen en enzymen. Sommige zijn inderdaad duur. Volwaardige voeding is altijd duurder dan massaal geproduceerd en bewerkte etenswaren. Je moet jezelf afvragen wat je gezondheid je waard is en daarnaast je gezonde verstand blijven gebruiken. Zelf ben ik een groot voorstander van zoveel mogelijke verse, biologische voeding . Vooral van groene bladgroenten want daarin zit volop chlorofyl dat letterlijk ‘verpakt zonlicht’ is.’

U eet wel vlees. Als spiritueel mens is het toch not done om vlees te eten?
‘Ik zeg altijd: Ik ben een ‘rawfood-vegan die vis, kip en vlees eet’! Ik heb inmiddels ervaren dat dit het beste bij me past. Het is een combinatie van het Paleo-principe (zoals onze verre voorouders aten, red.) en rawfood (waarbij geen bewerkte of gekookte voeding wordt gegeten, red.). Wij zijn van nature vleeseters en ik zie het daarom ook niet als iets slechts om dit te doen. Ik zorg er altijd voor dat ik biologisch vlees eet en dat ik het met respect en dankbaarheid behandel. Overigens zal ik nooit van mezelf zeggen dat ik spiritueel ben. Dat laat ik graag aan anderen over. Wel kan ik zeggen dat ik een actieve dagelijkse spirituele training beoefen. Ik zie mezelf als een instrument van een hogere macht. In mijn meditaties vraag ik om leiding op ieder gebied van mijn leven. Om een hoger doel te dienen en anderen te helpen. Mediteren zorgt er ook voor dat ik gegrond blijf. Of ik geloof in een vrije wil? Jung heeft ooit gezegd: ‘We hebben allemaal een vrije wil en we zijn vrij om er net zo’n zootje van te maken als we zelf willen’. Dat vind ik wel een duidelijke uitspraak, want we denken vaak dat ons leven maakbaar is, maar waarom maken er dan zo velen een zootje van? Ik geloof niet dat onze vrije wil ons altijd in de juiste richting stuurt. Daarom kies ik er voor om me iedere dag weer opnieuw aan mijn hogere macht over te geven. Tot zover gaat mijn vrije wil.

Wat kunt u adviseren om mee te beginnen?
‘Begin eens met iedere ochtend en avond met één van mijn korte visualisaties. Zie je zelf voor je met het perfecte lichaam dat bij je past en hoe je bijvoorbeeld over het strand loopt. Zie jezelf rennen en vervolgens het water in duiken. Probeer het zo echt mogelijk te laten zijn en het goede gevoel van je perfecte lichaam te ervaren. Het hoeft niet lang te duren, als je het maar consequent blijft doen. En start daarnaast met steeds meer gezonde voeding toe te voegen. Hiermee maak je een begin op de goede weg. Verder ben ik een enorm voorstander van mediteren. Als ik niet zou mediteren zou ik allang gek zijn geworden. Ik zeg het daarom graag nog een keer: Als er één ding is waarmee ik mensen wil aanzetten om de rest van hun leven te doen is het mediteren. Het brengt ons in contact met ons diepste wezen en is de sleutel naar een gelukkig en bevredigend leven. Alles wat zich buiten ons afspeelt is tenslotte een afspiegeling van wat er in ons leeft. Daarom is er is niets belangrijker om te doen in deze wereld.’

Wie is Jon Gabriel?
Jon Gabriel (50) is econoom en biochemicus en daarnaast de oprichter van de Gabriel Method International. Hij woog honderdzesentachtig kilo toen hij van het ene op het andere moment tot het inzicht kwam dat zijn lichaam dik wílde zijn en ieder dieet daarom gedoemd was te mislukken. Vlak na deze bewustwording ontsnapt hij ternauwernood aan de dood. Dat is het moment dat hij besluit om zijn leven radicaal om te gooien en voor eens en altijd met zijn overgewicht af te rekenen. Hij verhuist naar Australië, waar hij - na jaren van intensief onderzoek -k een manier ontdekt waarmee hij binnen tweeëneenhalf jaar meer dan honderd kilo verliest. “De Gabriel Methode’ is het revolutionaire boek dat hij hierover schreef en dat inmiddels wereldwijd is uitgegeven. Ook heeft hij in diverse landen, waaronder Nederland, coaches opgeleid om met deze methode te werken. In Nederland zijn de coaches tevens opgeleid om de diepere oorzaken achter het over- of ondergewicht te helpen oplossen.